Respect daar gaat het om !

Vader Jan en broer Cies besloten op de valreep een vlucht naar Vietnam te boeken. Het reisdoel was duidelijk namelijk relaxen bij mij thuis en genieten van zon zee en strand. Ik deed wat elke Vietnamese vrouw zou doen als er bezoek komt en dat is snel nog even mijn straatje aanvegen. Jawel ik heb net als iedereen een bezem van bijelkaar gebonden takken en als de buren zien dat zelfs ik mijn straatje veeg dan scoor ik punten voor het gerespecteerd burgerschap. Vijf minuutjes in het zicht even mijn armen flink uit de mouwen steken is wel op te brengen in ruil voor wat respect van mijn buurt genoten. Een interessante ontdekking dat dat hier zo belangrijk is en dat men ook oplet wie dat wel en niet doet en hoe vaak. Volgens mij was het ‘’straatje veeg moraal ‘’vroeger in Nederland razend populair en deed men dat braaf minstens 1 keer per dag. De patat-generatie weet zich daar niks meer van te herrineren en durft dat best een week over te slaan. Veel van de dagelijke activiteiten die ik om mij heen zie lijken verdacht veel op die van 20 a 30 jaar geleden in Nederland. Dat kan ik natuurlijk niet helemaal zeker weten ,ik was net uit de luiers maar voor mijn ouders klonk het bekend in de oren.

De opvoedende tik staat hier in ieder geval niet ter discussie. Mijn maag keerde bijna om toen een peuter voor mijn neus flinke tikken kreeg omdat ze deed wat alle peuters doen en dat is op de grond gooien wat je in je handen krijgt. Het lineaaltje een potentieel wapen van de meester op school is ook nog niet verdwenen hoewel het officieel verboden is. Kinderen kunnen dus beter thuis goed opgevoed worden anders krijgen ze er op school ook nog eens van langs. Door alle ontwikkelingen wordt Vietnam steeds moderner maar het veranderen van oude gewoontes gaat iets langzamer ook al weet men soms wel beter het blijft lastig om als individu met eeuwen oude tradities in de familie te breken. Als man wil je natuurlijk niet dat je buurman je een watje noemt en daarom moet er streng opgetreden worden.

De sociale controle is hoog en vooral voor jonge meiden is het niet makkelijk om aan alle verwachtingen te voldoen. De familie naam mag niet aangetast worden en de repuatie als maagd voor het huwelijk staat op het spel.Er wordt uiteraard gesmokkeld maar dat is niet zonder risico. Ze moeten namelijk bij elke actie nadenken of dit niet verkeerd begrepen gaat worden. Zo zullen ze niet graag gezien worden bij een jongen achterop de brommer tenzij het de liefde van hun leven is, verloofde of echtgenoot . Dus als de buurman bij een lekke band een lift aanbiedt zitten ze al met een dilemma. Dit geldt niet voor alle jonge meiden maar voor een groot gedeelte van de bevolking is dit nog de norm.

Over ouderwetse gewoontes gesproken ,grootmoeders draadjes vlees dat een hele dag lekker kan sudderen zie ik ook vaak verschijnen. Ik verbaas me er altijd over dat iemand het geduld kan opbrengen om zo’n pan een hele dag in de gaten te houden en er ook nog eens liefdevol in te roeren. Daar heb ik respect voor!! Het resultaat is heerlijk. Geen zorgen ik heb mijn vader en broer heus wel wat lekkers voor kunnen schotelen en ik krijg tegenwoordig kookles in mijn eigen huis van iedereen die op bezoek komt. Vietnamezen komen bij je koken als je ze uitnodigd om te komen eten. Ze geven ook gelijk opdracht wat er op de markt gehaald moet worden. Ik word overigens ook regelmatig uit mijn eigen keuken geweerd door gasten die ik zelf heb uitgenodigd . Ze sloven zich dan uit om een perfecte maaltijd op tafel te zetten en ik schijn daar geen bijdrage aan te kunnen leveren. ??? Misschien is wel uit beleefdheid of uit respect? What ever ik vind het prima.

Voordat mijn vader en broer horizontaal hun jetlag konden verwerken in mijn droomhuis maakte ze kennis met het organisatie talent van de Vietnamese reisbureautjes in Saigon. Ze boekte een toertje naar de Cu Chi tunnels en belandden vervolgens in een verkeerde bus naar de Mekong Delta . Als iedereen ‘’don’t worrie ‘’gaat roepen moet je alert zijn want dan is er iets niet in orde. Cies kwam er op tijd achter en na wat telefoontjes en herstel pogingen probeerde de gids te redden wat er te redden viel. Dat het humeur van de gemiddelde westerling daar onder lijdt is voor menig gids een complete verassing.

Mijn ervaring is dat Vietnamese reisbureautjes het talent hebben iets geweldigs te regelen dat tip top in orde is maar als er 1 schakeltje uitvalt of even iemand niet oplet dan heb je direct het kaartenhuis effect. Iedereen heeft zijn eigen taak en bemoeit zich niet met de taak van de ander. Waarom niet? Het antwoord is simpel namelijk uit respect want het zou betekenen dat je denkt dat die ander niet instaat is zijn taak te volbrengen. Dat zou een belediging zijn en dat leidt tot het gezichtsverlies dat voorkomen had moeten worden. Ingewikkeld he. In Nederland heb je iets te veel kapiteins op 1 schip dat is waar maar meedenken met elkaar voor een goed reslutaat is niet zo vanzelfsprekend als wij Hollanders denken.

De volgende dag zaten ze wel in de juiste trein die ‘s morgens om 5:00 in Nha Trang verscheen. Ik was erg blij met dit tijdstip want na 7:00 kan er met goed fatsoen geen taxi meer naar mijn huis door de smalle straatjes en over de kleine bruggetjes op het eiland. Dat zou een enorm verkeersinfarct veroorzaken en het zou niet goed zijn voor mijn reputatie om in mijn nieuwe buurt het verkeer in de ochtend spits plat te leggen. Laat ik het zo zeggen daar maak ik geen vrienden mee. De taxi chauffeur wist met zweet op zijn voorhoofd dit klusje te klaren zonder schade aan zijn auto op te lopen.

Waarom maak ik me eigenlijk zo druk om mijn repuatie? Dat is moeilijk uit te leggen. Het leven in deze cultuur heeft zoveel voordelen als de mensen je respecteren dat je er automatisch meer op gaat letten. Het wordt een spel en verliezen betekent op de blaren zitten. Als buitenlander wordt je zo goed in de gaten gehouden door letterlijk iedereen en het kan het werk positief beinvloeden of belemmeren. Het vertrouwen kan geschaad worden door iets dat in onze ogen onbenullig is en niks met het werk te maken heeft. Gelukkig rook ik niet want dat zou te schokkend zijn voor enkele mensen met wie ik werk. Vrouwen horen niet te roken in Vietnam. Daarin tegen heeft Vietnam het hoogste aantal rokende mannen ter wereld. 50 % van mijn werk bestaat uit het onderhouden van goede relaties en ik hoef denk ik niet uit te leggen hoe vermoeiend dat is naast alle communicatie stoornissen en potentiele foutjes die gemaakt kunnen worden.

Als verassing voor Cies en mijn vader en natuurlijk uit diep respect heb ik twee nieuwe fietsen aangeschaft en het internet bedrijf gebeld om direct de WIFI op actief te zetten. Ik zou niet willen dat zij zich digitaal gehandicapt voelen als er geen internet verbinding is en ik geef toe dat het wel erg handig is. Vader Jan werd op zijn fiets direct serieus genomen in het verkeer en er werd respectvol voor hem uitgeweken. Cies vond dat fietsen ook wel een goed idée want dan konden de pepperoni pizza’s gelijk verteerd worden. Lousiana Beach Resort was the place to be gedurende twee weken. Daar zijn de strandbedjes goed benut door vader en zoon. Nadat vader Jan het lef had om in de ruwe zee te gaan zwemmen had hij blijkbaar het respect van de russen gewonnen die dapper volgde.

Tijdens een tochtje door de rijstvelden dacht Cies in een klap rijk te zijn nadat hij een biljet van 100 dollars zag liggen. Jammer voor Cies dat Phuong hem uit die droom ging helpen. Het is namelijk nep geld dat langs de weg wordt geofferd en bedoeld is voor de dierbare overledenen. Dus Cies foutje he….niet zo respectvol! Nog erger is dit nep geld aanbieden aan een levende Vietnamees. Phuong is van de schrik bekomen en heeft diep respect voor zijn ‘’ Master ‘’dus kon hij het zijn zoon vergeven.

Terwijl ik in Khanh Vinh district in het ziekenhuis een training gaf aan 20 dokters uit de health klinieken maakte zij een motorbike tour van 3 dagen in de gietende regen. De gefrituurde bananen onderweg konden het leed van de regen en kou in de bergen enigszins verzachten. Bijna thuis en vlakbij het ziekenhuis kregen ze een lekke band. Nadat die geplakt was konden ze even om het hoekje kijken bij mijn training. De dokters vonden het erg leuk om onverwachts bezoek te krijgen en nu we toch aan het rondje speechen waren toegekomen kon vader Jan in het rijtje aansluiten en schudde hij prijzende worden uit z’n mouw.

Terwijl Cies genoot van een massage speelde vader Jan nog een potje Mikado met Hau die inmiddels een aardig woordje Engels spreekt. Hau is acht jaar, weet overal de weg en voldoet prima als gids op de lokale markt. Toen de zon weer scheen stapte we op een zondag middag in een bootje om de Cai river af te varen en de omgeving van het eiland te verkennen. Bij volle maan keerde we terug naar huis en met een wijntje uit Dalat en WIFI op het dakterras hadden we een perfecte dag.

We zien elkaar in mei
Liefs Laurence